بررسی واکنش تعدادی از ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) به کم آبیاری و بیماری ریزومانیا در شرایط مزرعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

3 استادیار بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

4 استادیار بخش تحقیقات چغندرقند مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندوآب، ایران.

چکیده

کمبود منابع آب آبیاری و بیماری ریزومانیا دو عامل عمده کاهش عملکرد در مزارع چغندرقند ایران هستند. در این پژوهش واکنش 30 رقم تجارتی چغندرقند نسبت به کم آبیاری و بیماری ریزومانیا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. روش آبیاری نشتی و دور آبیاری براساس تبخیر 180 میلی متر از طشتک کلاس A بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم بر عملکرد قند و همچنین بهره‌وری آب مصرفی (WUE) معنی دار بود(P˂ 0.01). نتایج تائید کرد که در چغندرقند اختلافات ژنتیکی در بهره وری مصرف آب، عمدتا بدلیل اختلاف در پتانسیل عملکرد است. همچنین معلوم شد که ترتیب ارقام از نظر مقدار عملکرد قند در شرایط آلوده با شرایط غیر آلوده بایکدیگر تفاوت دارد. در شرایط آلودگی به بیماری نمره رنگ برگ و شاخص شدت بیماری با عملکرد شکر به ترتیب دارای همبستگی مثبت و منفی معنی داری (P˂ 0.01) به ترتیب با ضریب تبین 44/0 و 39/0 بودند. در شرایط غیر آلوده به بیماری نمره پژمردگی و پیری همبستگی منفی و معنی داری (P˂ 0.05) با عملکرد قند داشتند. در حالیکه درشرایط آلوده به بیماری همبستگی عملکرد قند با نمره پژمردگی و پیری برگ منفی ولی به ترتیب غیر معنی دار (P> 0.05) و معنی دار (P˂ 0.01) بود. در بین 30 رقم تجارتی ارقام آنتک، بالو، بی‌تی‌اس233، دورتی، ایزابلا، لاتیتیا، لوریکت، پالما، پرفکتا، شکوفا و توکان از بهره وری مصرف آب آبیاری و عملکرد قند بالا و در عین حال از شاخص برتری مناسبی برخوردار بودند.

کلیدواژه‌ها


Biancardi, E., Lewellen, R.T., De Biaggi, M., Erichsen, A.W., Stevanato, P. 2002. The origin of rhizomania resistance in sugar beet. Euphytica, 127: 383-392.
Blum, A. 2005.Drought resistance, water-use efficiency, and yield potential are they compatible, dissonant, or mutually exclusive. Australian Journal of Agricultural Research, 56(11): 1159-1168.
Blum, A. 2009.Effective use of water (EUW) and not water- use efficiency (WUE) is the target of crop yield improvement under drought stress. Field Crop Research, 112 (3): 119-123.
Canova, A. 1966. Si studia la rizomania della bietola. Informatore Fitopatologico. 10: 235-239.
Cattivelli, L., Rizza, F., Badeck, F.W., Mazzucotelli, E., Mastrangelo, A.M., Francia, E., Marè, C., Tondelli, A., Stanca, A.M. 2008. Review: drought tolerance improvement in crop plants: An integrated view from breeding to genomics. Field Crops Research, 105: 1-14.
Choukan, R., Estakhr, A., Haddadi, H., Shiri, M.R., Anvari, K., Afarinesh, A., Darkhal, H., Ghasemi, S. 2013.Comparision of yield of foreign maize hybrids with local cultivars. Seed and Plant Production Journal, 29-1: 747-760. (in Persian. abstract in English).
Draycott, A.P. 2006. Sugar Beet. Blackwell Scientific Publishing CO. UK Ltd. Section 3.
Kajiyama, T., Yoshizawa, A., Yoshida, T., Yanagisawa, A., Yoshimura, Y., Ohtsuchi, K., Abe, H., Niura, T. 1999. Response of sugar beet varieties to rhizomania disease of sugar beet. I. The yield and quality of sugar beet. Proceedings of Japanese Society of Sugar Beet Technologists. 32: 53-58.
Kato, Y., Yamamoto, Y., Murakami, S., Sato, F. 2005.Post-translational regulation of CND41 protease activity in senescent tobacco leaves. Planta, 222: 643–651.
Kaya, R. 2009. Distribution of rhizomania disease in sugar beet growing Areas of Turkey. Tarim Bilimleri Dergisi, 15(4): 332-340.
Kohl, R.A., Cary, J.W. 1969. Sugar beet yields unaffected by afternoon wilting. Journal of the American Society of Sugar Beet Technologists,15: 417–421.
Lin, C.S., Binns, M.R. 1988. A superiority measure of cultivar performance for cultivar× location data. Canadian Journal of Plant Science, 68: 193-198.
Luterbacher, M., Asher, M.J.C., Beyer, W., Mandolino, G., Scholten, O.E., Frese, L., Biancardi, E., Stevanato, P., Mechelke, W., Slyvchenko, O. 2005. Sources of resistance to diseases of sugar beet in related beta germplasm: Soil borne diseases. Euphytica,141: 49-63.
Matile, P. 1992. Chloroplast senescence.In NR Baker and H. Thomas (Eds.) Crop Photosynthesis: Special and Temporal Determinants. Elsevier, Amsterdam.413–440.
Mesbah, M., Orazizadeh, M.R., Rajabi, A., Aghaiezadeh, M. 2007. Introduction of first Rhizomania resistant sugar beet monogerm hybrid variety (Zarghan). Journal of Sugar beet, 23(1): 119-110. (In Persian with English Summary).
Mohammadian, R. 2015. Management of low irrigation in sugar beet cultivation. Journal of Moravej,152- 153: pp. 31-35. (in Persian)
Mohammadian, R., Ghami, A.R., Ashraf Mansori, G.R., Footihi, K., Jazairei- Noshabadi, M.R. 2017.Sugar beet hybrids response to rhizomania disease in the infected fields. Journal of Sugar Beet, 33(1): 17-31. (In Persian،with English Summary).
Mohammadian, R., Mahmoudi, S.B., Shabazi, H.A., Darabi, S., Pedram, A. 2016. Performance of sugar beet hybrids in different levels of rhizomania disease severity. Journal of Plant Production, 39(2): 27-42. (In Persian with English Summary).
Mohammadian, R., Sadeghian, S.Y., Moghadam vahed, M., Rahimian, H. 2002. Evaluation of drought tolerance indices in determining sugar beet, genotypes under early season drought stress conditions. Journal of. Sugar Beet, 18(1): 29-49. (In Persian with English Summary).
Mohammadian, R., Sadeghzadeh hemayati S. 2016. Strategies to improve water productivity in sugar beet. Proceeding of 2nd International and 14th National Iranian Crop Science Congress. University of Guilan, Rasht, Iran. August 30 - September 1.(In Persian with English Summary).
Nasseri, A., Abbasi, F., Akbari, M. 2017. Estimating agricultural water consumption by analyzing water balance. Irrigation and Drainage Structures Engineering Research, 18: 17-23. .(In Persian with English Summary).
Ober, E.S., Clark, C.J.A., Le Bloa, M., Royal, A., Jaggard, K.W., Pidgeon, J.D. 2004. Assessing the genetic resources to improve drought tolerance in sugar beet: agronomic traits of diverse genotypes under droughted and irrigated conditions. Field Crop Research, 90:213–234
Ober, E.S., Le Bloa, M., Clark, C.J.A., Royal, A., Jaggard, K.W., Pidgeon, J.D. 2005. Evaluation of physiological traits as indirect selection criteria for drought tolerance in sugar beet. Field Crop Research, 91:231–249
Orazizadeh, M.R., Rajabi, A., Fatholah Taleghani, D., Ahmadi, M., Vahedi, S., Aghaeizadeh, M., Sadeghian- Motahar, S.Y., Chegeni, M.A., Yousefabadi, V., Sadeghzadeh-Hemayati, S., Abdollahian-Noghabi, M., Mohammadian, R., Mirzaee, M., Ebrahimi-Koulaie, H., Jalilian, A., Fathi, M., Khodadadi, S., Nouroozi, A., Rahnamaian, M. 2015. Paya, The First Sugar Beet monogerm variety tolerant to drought in Iran. Research Achievements for Field and Horticulture Crops, 4(1): 31- 42. (In Persian with English Summary).
Parvizi Almani, M., Abd-Mishani, C., Yazdi Samadi, B. 1997. Drought resistance in sugar beet genotypes. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 28 (3): 15-25. (In Persian with English Summary).
Piepho, H.P. 2000.A mixture-model approach to mapping quantitative trait loci in barley on the basis of multiple environment data.Genetics, 156: 2043-2050.
Pourrahim, R., Afzali, H., Kakoeinejad, M. 2015. Survey of beet necrotic yellow vein virus- BNYVV in sugar beet fields in five main provinces of IRAN.Final Report.Iranian Research Institue for Plant Protection.p. 22. (In Persian with English Summary).
Putz, C., Merdinoglu, D., Lemaire, O., Stocky, G., Valentin, P., Wiedemann, S. 1990. Beet necrotic yellow vein virus, causal agent of sugar beet rhizomania. Rev. Plant Pathology, 69:247-254
Radivojević, S., Kabić, D., Filipović, V., Jaćimović, G. 2008. Yield and technological quality of modern sugar beet varieties in the Republic of SERBIA. Food and Feed Research, 35(2): 53-58.
Rezaei, J., Banayan Aval, M., Nezame, A., Mahmode, B. 2014. Physiological behavior in response to sugar beet rhizomania virus. Journal of Plant Protection Research, 28(1): 138-146. (In Persian with English Summary).
Sadeghian, S.Y., Fazli, H., Mohammadian, R., Taleghani, D.F., Mesbah, M. 2000. Genetic variation for drought stress in sugar beet. Journal of Sugar Beet Research, 37: 55–77.
Suarez, M.B., Grondona, I., Garcia-Benavides, P., Monte, E. 1999.Garcia-Acha I. Characterization of beet necrotic yellow vein furovirus from Spanish sugar beet. International Microbiology, 2 (2): 87-92.
Tamada, T. 1975. Beet necrotic yellow vein virus.CMI/AAB. Description of Plant Viruses. 144. Association of Applied Biologists, Wellesbourne, UK.
Tosic, M., Sutic, D., Milovanovic, M. 1985. Investigations of sugar-beet rhizomania in Yugoslavia.Proceedings of 48th International Institute of Sugar Beet Research Winter Congress.Feb. 13-14; Bruxelles.431-445.
Uchkunov, I., Raykov, S., Uchkunov, V., Tanova, K., Mehmed, A. 2016. Productivity and resistance of parental forms and hybrid of sugar beet which are tolerant to rhizomania disease. Int. Res. Studies. Agricultural Sciences, 2(1), 1-5.
Vitousek, P.M., Howarth, R.V. 1991. Nitrogen limitation on land and in the sea: how can it occur? Biogeochemistry, 13: 85–115.
Zelyazkov, D., Uchkunov, I. 2005.Testing of parental forms and hybrids of sugar beet Rhizomania tolerant. Scientific works of NCAS. 3: 339-342.