اثر محلول‌پاشی نانو کلات آهن و منگنز روی عملکرد و اجزای عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت شرایط تنش خشکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران

2 گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، تهران، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر محلو‌ل‌پاشی نانو کلات آهن و منگنز روی عملکرد و اجزای عملکرد گندم تحت شرایط تنش خشکی آزمایش مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خردشده با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با فاکتور تنش آبی در گیاه گندم رقم آذر 2 در کرت اصلی و فاکتور کودهای نانو کلات آهن و منگنز به همراه کود میکرو کلات آهن و منگنز در کرت فرعی و در سه تکرار در سال زراعی 94-93 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس اجرا گردید. نتایج شان داد که برهمکنش تنش خشکی و کود نانو در سطح احتمال یک درصد، عملکرد دانه، تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک سنبله، سطح برگ و را تحت تأثیر قرار دادند. نتایج حاصل از مقایسه میانگین‌ها نشان داد که تیمار سه در هزار کود نانو آهن و یک و نیم در هزار کود نانو منگنز در زمان بدون تنش بیشترین عملکرد دانه (2611 کیلوگرم در هکتار) و تعداد دانه در سنبله (52 عدد دانه در هر سنبله) را تولید نمود. تعداد سنبله در هر متر مربع با 322 عدد از تیمار بدون تنش با کاربرد نوع کود سه در هزار برای آهن و منگنز حاصل شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی عملکرد را کاهش می‌دهد و همچنین کابرد کود نانو آهن به همراه منگنز اثرات منفی تنش خشکی را کاهش می‌دهد لذا در صورت بروز تنش خشکی می‌توان با استفاده از نانو کودهای آهن و منگنز از شدت تنش کاست.

کلیدواژه‌ها


Afzal, I., Basra, S.M.A., Faroog, M., and Nawaz, A. 2006. Alleviation of salinity stress in spring wheat by hormonal priming with ABA, salicylic acid and ascorbic acid. International Journal Agriculture Biological, 1: 23-28.
Ahmadi Lahijani, M., and Emam, Y. 2013. Response of wheat genotypes to terminal drought stress using physiological indices. Journal of Crop Production and Processing, 3(9): 163-176. (In Persian with English Summary).
Alizadeh, A., Khoshkhui, M., Javidnia, K., Firuzi, O., Tafazoli, E., and Khalighi, A. 2010. Effects of fertilizer on yield, essential oil composition, total phenolic content and antioxidant activity in Satureja hortensis L. (Lamiaceae) cultivated in Iran. Journal of Medical Plant Research, 4 (1): 33-40.
Anonymous. 2015. Food and Agriculture Organization of the United Nations, July, 20, from http://faostat.fao.org.
Cakmak, I. 2008. Enrichment of cereal grains with zinc: Agronomic or genetic biofortification? Plant and Soil, 302: 1-17.
Chakraborty, K., Raj, S., and Bhattacharya, R. C. 2012. Differential expression of salt overly sensitive pathway genes determines salinity stress tolerance in Brassica genotypes. Plant Physiology and Biochemistry, 51: 90-101.
Davoody, N., Seghatoleslami M. J., Mousavi, S. G. H., and Nasrabad Azari, A. 2013. Foxtail millet responses to bulk and nano zinc oxide particles in water stress conditions. Annual Review & Research in Biology, 3: 959-973.
Demiral, T., and Turkan, I. 2005. Comparative lipid peroxidation, antioxidant defense system and proline content in roots of two rice cultivars differing in salt tolerance. Environmental and Experimental Botany, 53: 247-257.
El-Ghamry, A.M., A.M.A. El-Hamid., and A.A. Mosa. 2009. Effect of farmyard manure and foliar application of micronutrients on yield characteristics of wheat grown on salt affected soil. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Science, 5:460-465.
Fathi Amirkhiz K., Amini-dehghi M., Modaress-Sanavy S. A. M., and Heshmati S. 2010. Foliar and soil application of element iron (Fe) on some biochemical properties of safflower (Carthamus tinctorius L.), under two irrigation regimes. Iranian Journal Crop Science, 42 (3): 509 -5. (In Persian with English Summary).
Gonzalez A., Martin. I., and Ayerbe L. 2008. Yield and osmotic adjustment capacity of barley under terminal water-stress conditions. Journal of Agronomy and Crop Science, 194: 81-91.
Hamzehpour, N., Malakuti, M. J., and Majidi, A. 2010. Interaction of zinc, iron and manganese in different organs of wheat. Journal of Soil Research, 1: 125-135.
Jokar, L., Ronaghi, L., Karimian, A.M., and Ghasemi Fasaei, R. 2015. Effect of different levels of iron and nitrogen fertilizers and iron sequesters on growth and concentration of certain nutrients of bean beans in a calcareous soil. Journal of Greenhouse Crop Science and Technology, 6 (22): 9-18.
Karim, M. R., Zhang, Y.-Q., Zhao, R.-R., Chen, X.-P., Zhang, F.-S., and Zou, C.-Q. (2012). Alleviation of drought stress in winter wheat by late foliar application of zinc, boron, and manganese. Journal of Plant Nutrition and Soil Science, 175(1): 142–151.
Khan M. B., Hussain M., Raza A., Farooq S., and Jabran K. (2015). Seed priming with CaCl2 and ridge planting for improved drought resistance in maize. Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 39: 193–203.
Martin, D. L., Stegman, E. C., and Fereres, E. 1990. Irrigation scheduling principles. In: G.J. Hoffman et al. (eds), Management of farm irrigation systems. American Society of Agricultural Engineers, St. Joseph, MI. 1990. pp 155-203.
Mazaherinia, M., Astaraei, A. R., Fotovat, A., and Monshi, A. 2010. Effect of nano iron oxide particles and on Fe, Mn, Zn, Cu concentrations in wheat plant. World Applied Science Journal, 7(1): 156-162.
Nezami, A., Khazaei, H. R., Boroumand Rezazadeh, Z., and Hosseini, A. (2008). Effects of drought stress and defoliation on sunflower (Helianthus annuus L.) in controlled conditions. Desert,12: 99-104.
Omidi H., Movahadi, F., and Movahadi, S.H. 2012. The effect of salicylic acid and scarification on germination characteristics and proline, protein and soluble carbohydrate content of Prosopis (Prosopis farcta L.) seedling under salt stress.  Iranian Journal of Range and Desert Research, 18: 608-623. (In Persian with English Summary).
Pahlavan Rad, M. R., Kikha, GH., and Naarooyi Rad, M. R. 2007. Application of zinc, iron and mangnese on yield, yield components, nutrient concentration and uptake in wheat grain. Journal of Research and Development, 79: 150- 142. (In Persian with English Summary).
Paygzar, Y., Ghanbari, A., Heidari, M., and Tavassoli, A. 2009. Effect foliar of micronutrients on the quantitative and qualitative characteristics of millet under drought stress (Pennisetum glacum) species notrifed. Iranian Journal of Agriculture Science, 3(10): 67-78. (In Persian with English Summary).
Peivandi, M. H., Parande, H., and Mirza, M. 2011. Comparison of the effect of iron nanochalate on growth parameters and antioxidant enzymes activity in basil. New Journal of Cellular-Molecular Biotechnology, 1(4): 89-99. (In Persian with English Summary).
Zain, N. A. M., Ismail, M. R., Puteh, A., Mahmood, M., and Islam, M. R. (2014). Impact of cyclic water stress on growth, physiological responses and yield of rice (Oryza sativa L.) grown in tropical environment. Ciência Rural, 44(12), 2136–2141.